Potpisivanje Opšteg kolektivnog ugovora

Ministar rada i socijalnog staranja Suad Numanović potpisao je u ime Vlade Crne Gore Opšti kolektivni ugovor o izmjenama i dopunama Opšteg kolektivnog ugovora.

Radna grupa za usaglašavanje Opšteg kolektivnog ugovora sa novim Zakonom o radu, postigla je e konsenzus i usaglašavanje u najvećoj mogućoj mjeri svih pitanja koja su se kao sporna pojavljivala u prethodnom periodu od stupanja na snagu Zakona o radu ( avgust 2008 godine).

Radna grupa koju je formirao Socijalni savjet Crne Gore, a koja je vodila pregovore o izmjenama i dopunama Opteg kolektivnog ugovora bila je sastavljena od predstavnika Vlade Crne Gore, zatim oba sindikata registrovana na nacionalnom nivou, predstavnika poslodavačkih organizacija, a značajan doprinos ovim pregovorima dali su i predstavnici Univerziteta Crne Gore.

Ministar Numanović je naglasio da su ovim izmjenama i dopunama Opšteg kolektivnog ugovora stvorene pretpostavke da se zaštiti najugroženija kategorija zaposlenih, kao i da su u vremenu ekonomske krize zadržana na istom nivou ukupna davanja zaposlenima.

Suštinske izmjene i dopune Opšteg kolektivnog ugovora su rezultat pregovora koji su u radnoj grupi vođeni u dva smjera, na usaglašavnju OKU sa Zakonom o radu i reformisanju sistema obračuna zarada u skladu sa međunarodnom praksom.

Najznačajniji rezultat usaglašavanja Opšteg kolektivnog ugovora sa Zakonom radu je uvođenje instituta minimalne zarade umjesto najniže cijene rada u Crnoj Gori i utvrđivanje njene visine. Utvrđeno je da minimalna zarada zaposlenog za standardni radni učinak i puno radno vrijeme za prosječno 176 časova u mjesecu ne može biti niža od 30% prosječne zarade u Crnoj Gori u prethodnom polugodištu. Minimalna zarada treba da obezbijedi minimum socijalne i materijalne sigurnosti najslabije plaćenih zaposlenih, naročito u uslovima poremećaja u poslovanju, kada nije moguće ostvariti pravo na odgovarajuću zaradu. Dakle, na ovaj način se štite najugroženije kategorije zaposlenih, ali se i na adekvatan način utiče na smanjenje sive ekonomije u oblasti radnih odnosa i pospješuje plaćanje poreza i doprinosa.

Sa Zakonom o radu usaglašene su i odredbe koje se odnose na disciplinski postupak. Definisane su lakše i teže povrede radnih obaveza, precizirane su odredbe koje se odnose na odsustvovanje sa rada uz naknadu i bez naknade zarade (plaćeno i neplaćeno odsustvo).

U OKU se uvodi obračunska vrijednost koeficijenta u bruto iznosu, kao zamjena za dosadašnju najnižu cijenu rada koja je do sada utvrđivana u neto iznosu. U ovom dijelu koji se odnosi na reformisanje sistema obračuna zarada, pošlo se od zakonske obaveze da se obračun zarada tretira na principu bruto zarade.

Regres za plaćeni godišnji odmor, koji je do sada blo jednokratno godišnje plaćanje zaposlenima, i topli obrok u suštini se ne ukidaju izmjenama i dopunama Opšteg kolektivnog ugovora. U obračun zarada uvodi se kategorija startni dio zarade, koji se obračunava kao odgovarajući dio vrijednosti obračunskog koeficijenta i treba da odgovara vrijednosti dosadašnjih naknada za topli obrok i regres u mjesečnom iznosu. Efekat ovih izmjena je taj, što se njime ne smanjuju zarade, a zaposlenima se garantuje redovnost isplata dosadašnjih naknada za topli obrok i regres u mjesečnoj dinamici. Znači, zarada se sastoji od iznosa koji se dobija množenjem obračunske vrijednosti koeficijenta i koeficijenta složenosti grupe poslova, uvećana za startni dio koji, predstavlja vrijednost dosadašnjih naknada za topli obrok i prevoz u mjesečnom iznosu.

Predviđeno da se obračunska vrijednost koeficijenta u bruto iznosu (najniža cijena rada, porez na dohodak i doprinosi na teret zaposlenog) i startni dio zarade (topli obrok i 1/12 regresa), za prosječno 176 časova u mjesecu, utvrđuje posebnim sporazumom u postupku pregovaranja predstavnika potpisnika kolektivnog ugovora.

Uređen je način prestanka i otkaza OKU. Riječ je o novini u odnosu na postojeći ugovor, pa je s tim u vezi predviđeno da svaka ugovorna strana može djelimično ili u cjelosti otkazati ugovor i prije roka na koji je zaključen, o čemu uz obrazloženje obavještava ostale ugovorne strane najmanje tri mjeseca prije otkaza, kao i uz obavezu dostavljanja ostalim ugovornim stranama novi OKU ili dio koji otkazuje. U tom slučaju ugovorne strane odmah pristupaju pregovorima i ukoliko se za dva mjeseca ne dogovore, rješenje spornih pitanja povjerava se Agenciji za mirno rješavanje radnih sporova, (kolektivni radni spor), koji može doprinijeti efikasnijem postizanju konsenzusa u socijalnom dijalogu.

Utvrđen je rok važenja ovog ugovora( 31.12.2011), s tim što se može izmijeniti i prije isteka propisanog roka i to u postupku i na način predviđen ovim kolektivnim ugovorom, kao i to da će ugovorne strane pristupiti pregovorima za zaključivanje novog Opšteg kolektivnog ugovora, odmah nakon stupanja na snagu Zakona o izmjenama i dopunama zakona o radu.

Opšti kolektivni ugovor o izmjenama i dopunama Opšteg kolektivnog ugovora u ime Saveza sindikata Crne Gore potpisao je generalni sekretar Zoran Masoničić, a u ime Unije poslodavaca predsjednik Predrag Mitrović.