Reagovanje povodom saopštenja Koalicije NVO „Saradnjom do cilja“

Vlada Crne Gore prepoznaje NVO kao važnog partnera u kreiranju i implementaciji strateških javnih politika. Upravo od osnivanja Ministarstva javne uprave sa punom posvećenošću se, a uz punu podršku Vlade za naše aktivnosti, odnosimo prema potrebama NVO sektora u Crnoj Gori.

U prethodnom periodu zaokružili smo zakonodavni i institucionalni okvir za saradnju sa NVO, donijeli Zakon o izmjenama i dopunama Zakona o NVO koji je definisao nove modele finansiranja, te u tom dijelu bili smo otvoreni i uvrstili predloge ovog sektora i unijeli više novina u pogledu finansiranja, obezbjeđivanja opreme i prostora, kako bi im olakšali funkcionisanje. Po prvi put je uvedeno kofinansiranje NVO za projekte iz EU fondova, a budžetom se obezbjeđuju sredstva za finansiranje programa i projekata NVO. Takođe, uspostavljena je Nacionalna kancelarija za saradnju s nevladinim organizacijama u Ministarstvu javne uprave, a pripremljena je i Strategija unapređenja podsticajnog okruženja za djelovanje nevladinih organizacija 2018 – 2020. u čijoj izradi su učestvovali i predstavnici i NVO sektora.

U pripremi Strategije  ispoštovani su svi formalni i neformalni standardi participacije zainteresovane javnosti u toku pripreme jednog ovakvog dokumenta. Postupak pripreme je sproveden transparentno, uz davanje mogućnosti svim zainteresovanim subjektima da daju doprinos, a u konačnom tekstu Strategije uvažene su značajne sugestije zainteresovane javnosti. Takođe, tokom pripreme Strategije bila je obezbijeđena ekspertska podrška eminentnih eksperata u ovoj oblasti.

Rješenja iz Strategije zasnovana su na analitičkim nalazima relevantnih nacionalnih i međunarodnih dokumenata u ovoj oblasti (Analiza efekata implementacije Strategije razvoja nevladinih organizacija 2014-2016, Smjernice za podršku Evropske unije civilnom društvu u državama - kandidatima za proširenje 2014-2020, koje je izradio Generalni direktorat za proširenje Evropske komisije).

Opšti cilj Strategije je dalje unapređenje pravnog i institucionalnog okvira za djelovanje NVO i jačanje saradnje javne uprave i NVO u procesu kreiranja i primjene javnih politika, uvažavajući njihove različite, ali komplementarne uloge i odgovornosti u ovom procesu.

Strategija se bavi svim ključnim temama od značaja za razvoj civilnog društva u Crnoj Gori i realno bira prioritete i fokus budućih aktivnosti usmjerava na pitanja koja su od suštinskog značaja za dalji razvoj NVO sektora u Crnoj Gori.

Takođe, bavi se svim ključnim temama od značaja za razvoj civilnog društva u Crnoj Gori. Svakako smo prepoznali važnost jačanja kapaciteta državne uprave za vršenje poslova od značaja za saradnju sa NVO, jer je to zasnovano na temeljno urađenim analizama, što bi trebalo da predstavlja pozitivnu stranu ovog dokumenta. Sa druge strane, strategija tretira i pitanja učešća NVO u kreiranju i primjeni javnih politika, jačanje kapaciteta državne uprave za efikasnu primjenu pravnog i institucionalnog okvira u ovoj oblasti (finansiranje projekata NVO iz državnog budžeta), jačanje kapaciteta državne uprave za pružanje veće podrške učešću NVO u socio-ekonomskom razvoju (razvoj voonterizma, razvoj socijalnog preduzetništva), te jačanje uloge NVO u procesu pristupanja Crne Gore EU.

Po prvi put je definisano da je oblast volonterizma mora biti drugačije normativno uređena, u skladu sa problemima koje je Vlada identifikovala u usvojenoj Analizi efekata implementacije Strategije razvoja nevladinih organizacija 2014-2016. Postojeći normatvni okvir nije adekvatan za ostvarivanje osnovnog smisla volontiranja, pa je neophodno da pretrpi izmjene u narednom periodu. Istovremeno, razvoj socijalnog preduzetništva na principima dobre uporedne prakse zemalja EU može značajno doprinijeti socio-ekonomskom razvoju Crne Gore i znatno više pažnje treba posvetiti njegovoj promociji i afirmaciji.

Na predlog NVO sektora, Strategija prepoznaje potrebu da se razmotri normativno uređenje postupka dodjele državne imovine na korišćenje NVO-ima. Uloga NVO u procesu pristupanja Crne Gore EU mora biti osnažena i Strategija na poseban način tretira i tu temu.

Sve ovo navedeno ukazuje da su sugestije nevladinog sektora u najvećoj mjeri usvojene, uvažavajući činjenicu da je u pitanju strateški dokument koji daje strateške smjernice u ovoj oblasti, te čudi reakcija Koalicije imajući u vidu da su predstavnici NVO sektora imali mogućnost učešća u procesu pripreme dokumenta kroz rad Radne grupe i postupak javne rasprave.

Takođe, navodi iz saopštenja Koalicije NVO “Saradnjom do cilja” ukazuju na nerazumijevanje uloge države kada je u pitanju razvoj NVO sektora. Uloga države, u tom smislu, zasniva se na kreiranju povoljnih pravnih i institucionalnih preduslova za ostvarivanje slobode udruživanja, dok je jačanje kapaciteta samih NVO - njihovo unutrašnje pitanje. U tom smislu i ova Strategija akcentuje sva pitanja koja se tiču unapređenja ambijenta za razvoj građanskog društva, koji je i u ovom trenutku na zadovoljavajućem nivou, o čemu svjedoči i broj registrovanih NVO. Ipak, opredjeljenje Vlade je da dodatno unapređuje mehanizme saradnje između dva sektora, što je jasno iskazano i kroz usvojeni strateški dokument.

MINISTARSTVO JAVNE UPRAVE