Saopštenje: Predstavljeni rezultati projekta „Mapiranje radona u Crnoj Gori i unapređenje nacionalnog sistema zaštite od radona“

„Rezultati mjerenja radona u stanovima i kućama u Crnoj Gori predstavljaju temelj na kome se može graditi stabilan sistem zaštite stanovništva od tog radioaktivnog gasa“, saopšteno je danas na konferenciji za medije povodom završetka realizacije trogodišnjeg projekta „Mapiranje radona u Crnoj Gori i unapređenje nacionalnog sistema zaštite od radona”.

Kako je navela Ivana Vojinović generalna direktorica Direktorata za životnu sredinu, jedan od razloga koji su bili opredjeljujući da se započne realizacija ovog projekta jeste naučna činjenica da od svih izvora jonizujućeg zračenja prirodnog porijekla, radioaktivni gas radon najviše doprinosi ozračenju stanovništva.

„Osnovni ciljevi projekta bili su završetak radonske mape u Crnoj Gori, zatim objektivna procjena radiološke opterećenosti stanovništva Crne Gore, edukacija građana Crne Gore o štetnom uticaju radona na zdravlje čovjeka, jačanje kadrovskih i instuticionalnih kapaciteta za mjerenje i ublažavanje uticaja radona“, kazala je Vojinović na konferenciji održanoj u Ministarstvu održivog razvoja i turizma.

Vojinović je takođe saopštila da je jedan od ciljeva projekta predstavljao inoviranje crnogorske radonske legislative u skladu sa direktivama Evropske unije i smjernicama Međunarodne agencije za atomsku energiju kao i priprema Strategije zaštite građana od radona sa Akcionim planom.

Govoreći o rezultatima projekta ona je navela da je procijenjeno da 7,4 odsto stanova, odnosno kuća ima koncentracije veće od 300 Bq/m3, što je maksimalna referentna vrijednost u Evropskoj uniji.

„Budući da je Crna Gora započela rad na izradi novog zakona o zaštiti od jonizujućeg zračenja, ova nova granična vrijednost biće inkorporirana u ovaj zakon i predstavljaće nacionalni referentni nivo“, istakla je Vojinović.

Takođe, u okviru projekta, sprovedeno je ispitivanje javnog mnjenja o radonu - u oktobru 2014. i u novembru 2016., a u oba slučaja na više od hiljadu ispitanika širom Crne Gore. To je, prema riječima Vojinović, posebno važno kako bi spoznali informisanost prosječnog građanina o štetnom uticaju rodona kod dugoročnog i prekomjernog udisanja u boravišnim i radnim prostorijama.

Akademik profesor Perko Vukotić, stručni rukovodilac tima koji je realizovao projekat, naveo je da rezultati mjerenja radona u stanovima i kućama u Crnoj Gori predstavljaju temelj na kome se može graditi stabilan sistem zaštite stanovništva od radona. „Potrebno je poznavati postojeću situaciju u stanovima u kojima živimo pa tek onda predlagati i realizovati prave mjere zaštite od radona, kako kroz pravni sistem tako i kroz konkretne akcije“, kazao je Vukotić.

Ovaj projekat realizovan je i finansiran u saradnji Vlade Crne Gore i Crnogorske akademije nauka i umjetnosti i Međunarodne agencije za atomsku energiju (MAAE) iz Beča. Projekat je definisan kao jedan od ključnih razvojnih prioriteta u sklopu programa životna sredina i medicina i nedozvoljeni prekogranični promet nuklearnog i radioaktivnog materijala.

Video materijal dostupan je na www.infobiro.tv