Usvojene Izmjene i dopune Zakona o zaštiti prirodnog i kulturno – istorijskog područja Kotora

Skupština Crne Gore usvojila je juče Izmjene i dopune Zakona o zaštiti prirodnog i kulturno – istorijskog područja Kotora, kojim se dodatno unaprjeđuje zakonski okvir i pruža kvalitetnija osnova za upravljanje ovim UNESCO područjem.

U skladu sa Odlukom Komiteta za svjetsku baštinu koja se odnosi na područje Prirodnog i kulturno-istorijskog područja Kotora, usvojene u Istanbulu, u julu 2016. godine, Ministarstvo kulture je donijelo odluku da tokom 2017. godine inovira i unaprijedi pravni okvir Zakona o zaštiti prirodnog i kulturno – istorijskog područja Kotora.

Izmjenama Zakona precizirane su granice Područja, i njegove zaštićene okoline i usklađene sa zvaničnim granicama koje je UNESCO usvojio. Uvedena je obaveza izrade Procjene uticaja na baštinu (HIA) za cjelokupno područje na period od 5 godina, kao i propisana obaveza usklađivanja svih planskih dokumenata sa Procjenom uticaja na baštinu za cjelokupno Područje Kotora, kao i za njegove pojedine djelove. Zakon previđa i obavezu izrade pojedinačnih procjena za posebne lokalitete.

Na precizniji način uređeno je pitanje imenovanja i razrješenja članova Savjeta, čime se pojačava se odgovornost predsjednika i članova Savjeta, u odnosu na Vladu koja ih imenuje i razrješava.

Zakon, između ostalog, precizira i da Savjet osim mogućnosti da zahtijeva od strane organa državne i lokalne uprave preduzimanje odgovarajućih mjera iz svojih nadležnosti, daje saglasnost nakon pribavljanja mišljenja nadležnog organa lokalne uprave za inicijative, programe i urbanističke i druge projekte koji se odnose na Područje Kotora i njegovu zaštićenu okolinu koje donose organi lokalne uprave, državni organi, javna preduzeća i drugi, radi njihovog usklađivanja sa Menadžment planom i drugim dokumentima od značaja za Područje Kotora.

Važno pitanje koje se ovim izmjenama rješava odnosi se na obezbjeđivanje sredstava za administrativno-tehničke poslove za potrebe rada Savjeta, pa se normira način na koji se obezbjeđuju sredstva, i uvodi obaveza Opštine Kotor i Ministarstva kulture, da obezbijede fiksni iznos sredstava.

Podjećamo da je Vlada Crne Gore početkom februara 2017. godine, donijela Akcioni plan za realizaciju odluka koje se odnose na područje Kotora usvojenih u Istanbulu u julu 2016. godine, od strane Komiteta za svjetsku baštinu UNESCO. Planom su utvrđene teme, ciljevi, rokovi, nosioci, partneri i sredstva, i s tim u vezi: imenovan je novi sastav Savjeta za upravljanje Prirodnim i kulturno-istorijskim područjem Kotora; donijeta je Odluka o izmjenama i dopunama Odluke o prostornom planu posebne namjene za obalno područje Crne Gore, kojom je zabranjena izgradnja u Prirodnom i kulturno-istorijskom području Kotora do usvajanja Prostorno-urbanističkog plana Opštine Kotor. Odlukom o izmjenama i dopunama Odluke o prostornom planu posebne namjene za obalno područje Crne Gore, izgradnja u području Kotora dozvoljena je samo za projekte koji se rekonstruišu radi sanacije, održavanja i korišćenja, u okviru postojećih horizontalnih i vertikalnih gabarita i koji su izgrađeni u skladu sa zakonom, te izgradnju objekata podzemne komunalne infrastrukture, kao i na prostor obuhvaćen Urbanističkim projektima Perasta i Urbanističkim projektom Starog jezgra Kotora; Donešena je Studija zaštite kulturnih dobara za potrebe Prostornog plana posebne namjene za Obalno područje; Takođe, donešena je Studija zaštite kulturnih dobara za potrebe izrade Prostorno-urbanističkog plana Opštine Kotor, kao osnovni dokument za zaštitu nasljeđa u okviru Prostornog urbanističkog plana Opštine Kotor; donešena je Procjena uticaja na baštinu za Područje Kotora, kao rezultat nastavka posvećenosti države u cilju rješavanja problematike Kotora. Dokument ima ključni značaj za pravilno upravljanje unutar područja, te predstavlja vodeći princip državnim i opštinskim organima za buduće prostorno planiranje i očuvanje baštine. Takođe, 30. novembra 2017. godine, Crnogorska nacionalna komisija za UNESCO uputila je Centru za svjetsku baštinu Izvještaj o stanju kulturne baštine za prirodno i kulturno istorijsko područje Kotora, dok će konačan stav UNESCO u odnosu na sve sprovedene aktivnosti države u prethodnom periodu i u odnosu na cjelokupno stanje u Području, biti poznat na narednom sastanku Komiteta, u julu 2018. godine.

Ministarstvo kulture će u saradnji sa nadležnim nacionalim i lokalnim instuitucijama u narednom periodu intenzivirati aktivnosti u sprovođenju međunarodnih i nacionalnih standarda, uvažavajući značaj Kotora za kulturnu baštinu čovječanstva.