Najava: Zatvaranje Projekta Razvoj sistema profesionalonog razvoja nastavnika u Crnoj Gori

U utorak 1. decembra 2009. godine, u Zavodu za školstvo biće održana završna prezentacija povodom zatvaranja Projekta Razvoj sistema profesionalonog razvoja nastavnika u Crnoj Gori. Prezentacija će se održati u velikoj sali Zavoda za školstvo, sa početkom u 10.00 sati.

Sistem profesionalnog razvoja nastavnika u Crnoj Gori prvi put je formiran u periodu od 2005-2009. godine, kroz projekat "Razvoj sistema profesionalnog razvoja nastavnika u Crnoj Gori". Projekat je podržan iz sredstava kredita Svjetske banke, a vođen od strane savjetnika Odsjeka za KPR u Zavodu za školstvo.

Osnovni cilj formiranja tog sistema jeste pružanje mogućnosti doživotnog učenja za sve nastavnike, a u skladu sa obrazovnom politikom, potrebama škole, lokalne zajednice i ličnim potrebama nastavnika, kao i stvaranje uslova za realizaciju prava i obaveze nastavnika da se tokom rada profesionalno usvršavaju i razvijaju.

U formiranju tog sistema učestvovali su nastavnici, pedagozi, direktori i pomoćnici direktora iz škola, savjetnici i nadzornici Zavoda za školstvo, te strani eksperti. Članovi radnih grupa su, kroz saradnju sa stranim ekspertima i studijske posjete drugim obrazovnim sistemima (Grčka, Francuska, Škotska, Češka, Holandija, SAD), imali priliku da analiziraju, upoređuju, usklađuju i inkorporijaju uspješna rješenja iz obrazovnih sistema nama sličnih i razvijenih zemalja Evrope i SAD. Takođe, praćena su i uvažavana paralelna dešavanja kako u obrazovanju, tako u društvu uopšte, kako bi formirani sistem mogao da pomogne nastavnicima da budu ravnopravni članovi Društva znanja, odnosno dostignu kompetence neophodne za kvalitetno obavljanje nastavničke profesije. Kroz pet ključnih komponenti detaljno su osmišljeni i uvezani svi segmenti tog sistema.

Definisani su načini procjene potreba na nivou obrazovnog sistema i obrazovne institucije (vrtića, škole); oblici stručnog usavršavanja koji dolaze spolja (seminari, konferencije, simpozijumi), kao i vrste programa stručnog usavršavanja (naručeni i ponuđeni) i njihovi autori, utvrđena je procedura njihove akreditacije i objavljivanja u publikaciji Katalog programa stručnog usavršavanja nastavnika (ove godine objavljen je treći katalog); uspostavljen je sistem viših zvanja nastavnika kao motivacioni faktor, kao i dva zvanja van sistema čije posjedovanje doprinosi dobijanju nekog od viših zvanja; osmišljen je sistem profesionalnog razvoja na niovu škole kao najdostupnije opcije za kontinuirani profesionalni razvoj (u sistem su od školske 2009/10. uključeni svi vrtići, sve osnovne škole i gimnazije u Crnoj Gori).

Osim toga, preciziran je model procjene uspješnosti rada nastavnika u kojoj ravnopravno učestvuju direktor škole kao procjenjivač, i nastavnik kao onaj ko se procjenjuje. Procjena uspješnosti rada nastavnika definiše se kao sredstvo za unapređenje kvaliteta učenja i podučavanja kroz primjenu određenih tehnika i procedura i, kao takva, dio je samoevaluacije škole.
Definisan je i proces mentorstva kroz Program rada mentora sa nastavnikom pripravnikom, priručnik namijenjen mentoru i program obuke za nastavnike mentore. Budući da uspješnost procesa obuke značajno zavisi od kvaliteta trenera, precizirana je procedura za njihov izbor, a biće objavljen i odgovarajući vodič za trenere.

Formirani sistem zasnovan je na Opštem zakonu o vaspitanju i obrazovanju, i podržan odgovarajućim pravilnicima, kao i publikacijama u izdanju Zavoda za školstvo.

Iako se projekat zatvara, formirani sistem treba dalje razvijati i usavršavati u skladu sa potrebama škola, učenika, nastavnika i društva uopšte. Imajući u vidu sve veću ulogu i složenost nastavničke profesije u savremenom društvu, neophodno je, osim sistema viših zvanja, osmisliti još neke mehanizme koji će doprinijeti poboljšanju materijalnog i društvenog statusa nastavnika i nastavničke profesije.