Saopštenje: Novi Zakon o elektronskim komunikacijama

Vlada Crne Gore, na sjednici od 28.02.2008. godine, usvojila je Prijedlog Zakona o elektronskim komunikacijama, čiji obrađivač i predlagač je Ministarstvo saobraćaja, pomorstva i telekomunikacija. Strategija elektronskih komunikacija, koja je donesena 2006. godine, ukazala je na nedostatke i nejasnoće u postojećem zakonskom okviru koji reguliše predmetnu materiju, pa je shodno tome, navedena Strategija sugerisala konkretne izmjene ovog okvira kao prioritetnu aktivnost za njenu imlementaciju.

Potpisivanjem Sporazuma o stabilizaciji i pridruživanju, Crna Gora se obavezala na potpunu implementaciju regulatornog okvira Evropske Unije iz 2002. godine. Imajući u vidu da je u prethodnom periodu donijet set zakona koji se odnose na konkurenciju, zaštitu potrošača, standardizaciju, zaštitu podataka, elektronsko poslovanje i sl., ukazala se neizostavna potreba za donošenjem novog, kvalitetnijeg i harmonizovanog sa evropskim direktivama, Zakona o elektronskim komunikacijama.

Novi Zakon o elektronskim komunikacijama formira jedinstven regulatorni okvir za sve elektronske komunikacione usluge i mreže, bez obzira koju vrstu signala prenose, uključujući i mreže za prenos i difuziju signala radija i televizije, što podrazumijeva da regulaciju elektronskih mreža obavlja samo jedan regulatorni organ. Sprovođenje regulatornog okvira za medijske sadržaje, ostaje u nadležnosti Agencije za radio-difuziju, budući da je razdvojenost regulatornog okvira za medijske sadržaje od regulatornog okvira za elektronske mreže i usluge, jedan od osnovnih postulata prava EU.

Zakon o elektronskim komunikacijama je u potpunosti korisnički orjentisan, što najbolje ilustruje činjenica da 30 % zakonske materije direktno tretira zaštitu prava korisnika, odnosno da je 48% kaznenih odredbi konsekvenca za nepoštovanje zakonskih odredbi koje tretiraju prava korisnika.

Inoviranim regulisanjem odnosa između pretplatnika i operatora, omogućeno je da se na najkvalitetniji način zaštite korisnici od odredbi koje favorizuju jednu stranu ugovornicu, pa će se tako po prvi put u ugovorima između operatora i pretplatnika morati jasno precizirati mjere kvaliteta ponuđene usluge, cijene i tarife, kao i sticanje informacije o tarifama, potom pravo na raskid ugovora, postupak rješavanja sporova i pravo na raskid dugoročno ugovorenih obaveza.

Osim navedenog, ovim Zakonom se sprječava ucjenjivanje korisnika od strane operatora, da se isključivo opremom koju on isporuči može pristupiti određenoj usluzi. Naime, obezbijeđena je potpuna sloboda korisnika u izboru davaoca usluga, jer je uspostavljeno pravo korisnika da može sačuvati i svoj broj kao znak lične identifikacije, uz istovremenu potpunu slobodu promjene davaoca usluga. Na ovaj način, postignuta je potpuna liberalizacija u sektoru elektronskih komunikacija.

Takođe, ovim Zakonom se impuls uspostavlja kao kategorija i obračun stvarnog obima izvršene usluge, a ne kao obračun očekivanog, što je do sada bio slučaj, pa su se na taj način korisnici mogli dovesti u zabludu po osnovu ekonomske opravdanosti cijene usluge.

Kada je u pitanju rješavanje sporova, više se ne sankcionišu samo korisnici ( kako je do sada bila praksa), nego i operatori, ukoliko pribjegnu samovoljnom postupanju prema korisnicima.

U cilju zaštite životne sredine i zdravlja ljudi, u tekst Zakona su involvirane i odredbe kojima je po prvi put uspostavljena obaveza periodičnog monitoringa nivoa elektromagnetnog zračenja emisionih objekata u urbanim sredinama.

Važno je napomenuti, da je, zbog multidisciplinarnosti Zakona i velikog interesovanja za njegovu pripremu, u izradi Prijedloga Zakona osim službenika resornog Ministarstva, učestvovalo i oko dvadesetak saradnika iz vladinog, nevladinog i privatnog sektora, kao i eksperata Evropske Unije i Svjetske trgovinske organizacije.