Saopštenje: Ministar uređenja prostora i zaštite životne sredine Branimir Gvozdenović otvorio je II sub-regionalni sastanak : „Pekogranična saradnja u zaštićenim planinskim područjima u Jugo-istočnoj Evropi: u susret uspostavljanju

U uvodnom izlaganju, ministar Gvozdenović izrazio je zadovoljstvo održavanjem II sub-regionalnog sastanka u Crnoj Gori i istakao značaj današnjeg sastanaka za sagledavanje mogućnosti uspostavljanja mreže zaštićenih planinskih područja u prekograničnom kontekstu u okviru Inicijative Dinarskog luka i Inicijative Životna sredina i bezbjednost, u skladu sa zahtjevima integrisanja u relevantne medjunarodne okvire

Efikasno upravljanje zaštićenim područjima prirode, primarno zasnovano na održivom sistemu finansiranja i jačanja upravljačkih kapaciteta, neophodno je sprovoditi u kontekstu predstojećeg intenziviranja postojećeg nivoa institucionalnih i zakonodavnih reformi. Upravo iz tog razloga, naglasio je da je u politici zaštite životne sredine Crrne Gore, zaštita prirode i očuvanje biodiverziteta jedan od najznačajnijih segmenata. Istovremeno u cilju uspješnog suočavanja sa gubitkom biodiverzitata i posljedicama klimatskih promjena, odgovor u globalnim i nacionalnim okvirima neophodno je utemeljiti na pristupu prema kom ova pitanja postaju sastavni dio platforme za sprovođenje politike ekonomskog razvoja, odnosno platforme za dostizanje ciljeva održivog razvoja na svim nivoima djelovanja.Reforme koje sprovodimo na nacionalnom i regionalnom nivou djelovanja odvijaju se paralelno sa reformom međunarodnog sistema upravljanja u oblasti zaštite životne sredine, i aktivnostima ozelenjavanja ekonomije i drugim aktivnostima UN programa za životnu sredinu Ujedinjenih Nacija u okviru implementacije ciljeva Novog globalnog zelenog odgovora. Na taj način putem integrisanja pitanja: zaustavljanje gubitka biodiverziteta i degradacije ekosistema, zaštita voda od zagađivanja i održivo upravljanje vodnim resursima, smanjenje karbonske zaviosnosti, u mjere oporavka globalne ekonomije, stvaraju se pretpostavke za dugoročnu održivost projektovanih razvojnih planova.

Polazeći od obaveza koje proizilaze iz UN konvencije o biološkoj raznovrsnosti, odnosno njenog Programa rada u zaštićenim područjima, Crna Gora je iskazala snažnu podršku definisanju i realizaciji prioriteta saradnje među državama članicama Inicijative Dinarskog luka i Inicijative Životna sredina i bezbjednost. Ministar Gvozdenović je potvrdito posvećenost Crne Gore izgradnji institucionalnih pretpostavki za implementaciju obaveza koje proizilaze iz medjuarodnog okvira, uključujući povećanje površine zaštićenih područja, uzimajući u obzir projekcije namjene prostora sadržane u Prostornom planu Crne Gore, unapređenje sistema upravljanja i finansiranja zaštićenih područja, jačanje prekogranične saradnje, uspostavljanje NATURA mreže. S tim u vezi, aktivnosti na izradi Strategije biodiverziteta sa akcionim planovima, između ostalog, predstavljaju izraz namjere da se uspostave instrumenti kojim se omogućava izgradnja nacionalnih kapaciteta u odnosu na obaveze u kontekstu globalnih i regionalnih oblika saradnje.

Istovremeno ukazao je da u kontekstu upravljanja zaštićenim planinskim područjima, u skladu sa zahtjevima Programa rada u zaštićenim područjima UN Konvencije o biološkoj raznovrsnosti, posebna značaj imaju nacionalni parkovi, kao područja najviših ekoloških, bioloških i predionih standarda. Ova područja su rezervati rijetkih i ugroženih vrsta, neizmijenjenih prirodnih procesa i predstavljaju imperativ očuvanja i naš zalog za buduće generacije. Istovremeno, upravo u nacionalnim parkovima se na najbolji način mogu demonstrirati modeli održivog razvoja, posebno u kontekstu valorizacije potencijala koja je zasnovana na procjeni vrijednosti ekosistema. Iako nacionalni parkovi i zaštićena područja prirode Crnu Goru čini prepoznatljivom destinacijom, održiva valorizacija njihovih resursa, uz kontrolu uticaja antropegenih faktora, moguća je ukoliko se aktivnosti sprovode u okvirima efikasne regionalne i prekogranične saradnje. S tim u vezi, ministar Gvozdenović je podržao napore na uspostavljanju mreže zaštićenih planinskih područja Dinarskog Luka i Balkana u skladu sa analizama sprovedenim od strane UNEP-a. S tim u vezi istakao je značaj integrisanja aktivnosti povezivanja NP Sutjeska sa NP Durmitor, NP Sutjeska sa regionalnim parkom prirode Maglic/Volujak/Bioc, zatim regionalnog parka prirode Snježanica u Hrvatskoj sa Orjenom, te prekogranične saradnje na području Prokletija, u aktivnosti uspostavljanja šire regionalne mreže zaštićenih područja. Istovremeno iznio je uvjerenje da će u periodu pred nama ove aktivnosti pokazati opravdanost kako sa aspekta očuvanja životne sredine, tako i inetenziviranja ekonomskog razvoja na lokalnom nivou i smanjenja regionalnih razvojnih nejednakosti.

U uvodnom dijelu sastanka Christophe Bouvier, direktor Kancelarije UN Programa za životnu sredinu za Evropu, ukazao je na značaj pristupa prema kom su biodiverzitet i priroda osnova ekonomskog razvoja, te da se pri namjeni ove vrste kapitala tzv prirodnog kapitala moraju izbjeći greške korišćenja finansijskog kapitala koje su dovele do svjetske ekonomske i finansijske krize. Valorizacija prirodnih resursa mora biti zasnovana na principa održivosti kako bi se izbjegla namjena koja nije u skladu sa prihvatnim kapacitetima sredine. Istovremeno ukazao je na činjenicu da takav pristup omogućava doprinos donošenju odluka dugoročnih odluka u kontekstu buduće implementacije UN Konvencije o klimatskim promjenema i UN Konvencije o biološkoj raznovrsnosti.

Predstavnik austrijske Agencije za razvoj Sandra Wibmer iskazala je spremnost austrijske strane da podrži akivnosti inicijative Životna sredina i bezbjednost u kontekstu uspostavljanja i efikasnog upravljanja prekograničnim zaštićenim planinskim regijama. Posebno je ukazala na značaj razmjene iskustava sa regionima Alpa i Karpata u pogledu uspostavljanja i upravljanja zaštićenim planinskim područjima, i primjene odgovarajućih regionalnih Konvencija koje se odnose na ova pitanja.

Sastanku je prethodio bilateralni susret ministra Gvozdenovića sa direktorom Bouvierom, u okviru koga su razmotreni oblici sardanje Crne Gore sa UNEP-om u predstojećem periodu.

Ministar je informisao goste o stanju u oblasti životne sredine i izrazio očekivanje da će sistem Ujedinjenih Nacija i u predstojećem periodu, u okviru intenziviranja aktivnosti u procesu pridruživanja Crne Gore EU i daljeg integrisanja u globalne i regionalne okvire saradnje, u značajnoj mjeri podržati procese koji se odvijaju u nacionalnom kontekstu. U pogledu nastavka aktivnosti usmjerenih na punu afirmaciju ustavnog opredjeljenja o Crnoj Gori kao ekološkoj državi, putem integracije životne sredine u sektore ekonomskog i društvenog razvoja, uloga UNEP-a je posebno značajna.

Naglašavajući značaj perioda pred nama u vezi sa donošenjem dugoročnih odluka u pogledu suočavnja sa izazovom klimatskih promjena i zaustavljanja degradacije biodiverziteta, Bouvier je istakao da se u Crnoj Gori prepoznaje opredjeljenje zasnovano na shvatanju životne sredine kao osnove ukupnog društevnog progresa u skladu sa principima održivog razvoja. Stoga je izrazio pozitivna očekivanja u pogledu doprinosa crnogorske strane radu UNEP-ovog Upravljačkog Savjeta i Globalnog ministarskog foruma, kao i tekućoj reformi međunarodnog sistema upravljanja životnom sredinom.

Zato je posebno bitno akcentovati značaj uvođenja instrumenata kojim se omogućava sprovođenje globalnih ciljeva u nacionalnim okvirima, odnosno kojim se pruža odgovor na izazove i potrebe s kojim se suočavaju nacionalni sistemi. S tim u vezi razmotreni su konkretni oblici saradnje, naročito u oblasti upravljanja zaštićenim područjima prirode u Crnoj Gori, uključujući segment jačanja prekogranične saradnje i održive valorizacije resursa ovih područja, kao i modaliteti za primjenu Novog globalnog zelenog odgovora.

Saopštenje i fotografije se nalaze na sajtu Ministarstva uređenja prostora i zaštite životne sredine www.minurpizzs.gov.me .

PR SLUZBA MINISTRSTVA