Saopštenje za javnost o pojavi sumnje na brucelozu ovaca

Uprava za bezbjednost hrane, veterinu i fitosanitarne poslove je na teritoriji opštine Podgorica registrovala slučaj sumnje na brucelozu ovaca na jednom gazdinstvu u području mjesta Bioče. 

Specijalistička veterinarska laboratorija je izvršila ispitivanja uzoraka krvi i utvrdila prisustvo specifičnih antitijela na brucelozu. U toku su potrebna dalja dijagnostička ispitivanja. 

Uprava za bezbjednost hrane, veterinu i fitosanitarne poslove  je dobila obavještenje od Instituta za javno zdravlje o laboratorijski utvrđenom slučaju bruceloze kod ljudi. 

S obzirom da se radi o zoonozi, odnosno zaraznoj bolesti koja se sa životinja može prenijeti i na čovjeka, po prijemu obavještenja, Uprava za bezbjednost hrane, veterinu i fitosanitarne poslove u saradnji sa veterinarskim inspektorom, nadležnom veterinarskom ambulantom i predstavnicima Specijalističke veterinarske laboratorije je definisala aktivnosti koje će se preduzeti. 

Stručna lica veterinarske ambulante „Ibričevina“ d.o.o su po nalogu nadležnog veterinarskog inspektora izvršili uzorkovanje krvi ovaca na sumnjivom gazdinstvu i isti su dostavljeni Specijalističkoj veterinarskoj laboratoriji u Podgorici. 

Sumnjivo gazdinstvo je  stavljeno pod službeni nadzor  i na njemu su preduzete sve propisane mjere od strane nadležnog veterinarskog inspektora i terenskog veterinara, u skladu sa Pravilnikom o mjerama za sprječavanje pojave, otkrivanje, suzbijanje i iskorjenjivanje bruceloze ovaca i koza. 

Bruceloza ovaca i koza je značajan zdravstveni i ekonomski problem u zemljama Mediterana, ali javlja se i u drugim dijelovima svijeta. Bruceloza ovaca je zarazna bolest bakterijske etiologije od koje obolijevaju ovce, koze, goveda, svinje, i dr. domaće životinje, ali u nekim slučajevima, kao što je direktan kontakt sa bolesnom životinjom ili konzumiranje proizvoda životinjskog porijekla od inficiranih životinja, može se prenijeti i na čovjeka. Životinja se najčešće inficira putem kontakta sa bolesnom životinjom i njenim sekretima i ekskretima, ili slobodnim pripustom. 

Bruceloza je naročito patogena za ljude i uzrokuje bolest koja se često naziva Malteška groznica. Malteška groznica je jedna od najozbiljnijih bolesti koje se prenose sa životinja na ljude (zoonoza).

Uzročnik je bakterija koja van organizma dugo zadržava svoju infektivnost:

o    u sirovom mlijeku na 8 ºC preživi 48 h,

o    u raznim sirevima i do 100 dana,

o    u surutki na 17-24 ºC tri dana,

o    u prašini 42 dana,

o    u blatu 72 dana,

o    u mokraći preživi nekoliko dana,

o    u vlažnom izmetu oko 75 dana,

o    u pobačenom fetusu preživi i do 6 meseci.

Nepasterizovano mlijeko i mladi nefermentizovani sirevi predstavljaju namirnice visokog rizika, posebno ako potiču od zaraženih koza.

Kliničke  manifestacije su  pobačaji (abortusi), zadržavanje posteljice kod ovaca i koza, odnosno upala testisa (orhitis) i upala pasemenika (epididimitis) kod ovnova i jarčeva kao i upala zglobova (artritis).

Najznačajnije širenje infekcije odvija se u vrijeme pobačaja ili jagnjenja/jarenja zaražene životinje jer se velika količina bakterija nalazi u posteljici, fetalnoj tečnosti, mlijeku  i iscjetku iz materice. Infekciji su podložnije mlade priplodne životinje kao i novonabavljene, što uslovljava ciklično pojavljivanje bolesti. 

Određeni broj životinja ostaju kliconoše i obezbjeđuju zadržavanje infekcije u stadu i zato liječenje ne dolazi u obzir već samo usmrćivanje oboljelih životinja na adekvatan način u skladu sa Zakonom o veterinarstvu i Zakonom o dobrobiti životinja.

Ekonomski značaj bruceloze za vlasnike životinja vezan je za gubitke kao posljedicu pobačaja i steriliteta i zabrane prodaje mlijeka i sira.

Ovim putem apelujemo na držaoce ovaca da poštuju mjere koje su naložene i da slijede preporuke koje su dobili od veterinarske službe.

Uprava za bezbjednost hrane, veterinu i fitosanitarne poslove i Ministarstvo poljoprivrede, šumarstva i vodoprivrede, u saradnji sa terenskom veterinarskom službom u Podgorici i Specijalističkom veterinarskom laboratorijom u Podgorici, prati i preduzima potrebne mjere u cilju blagovremenog otkrivanja eventualnih novih sumnjivih slučajeva.

Napominjemo da se već duži niz godina, obezbjeđuju  budžetska sredstva i  vrše dijagnostička ispitivanja krvnih seruma  kod preživara u cilju blagovremenog praćenja i eventualnog otkrivanja mogućeg unošenja uzročnika bruceloze na teritoriju Crne Gore iz država u okruženju u kojima je prisutna ova bolest i drugih država odnosno zbog nepoznate epizootiološke situacije po pitanju ove bolesti u nekim od država okruženja.

Bruceloza se kod životinja ne liječi, a u Crnoj Gori nije dozvoljena ni vakcinacija protiv ove bolesti.

Svaku sumnju na brucelozu treba prijaviti  nadležnom veterinaru!