Crna Gora je postala punopravni član CMS eksperimenta, jednog od najvećih LHC eksperimenata u CERN-u, što znači da će istraživači iz crnogorskih naučnih institucija prvi put biti dio ove eminentne naučne zajednice, a Crna Gora se na taj način upisuje na naučnu mapu svijeta.
Već od naredne nedjelje petoro mladih istraživača iz Crne Gore započeće rad na svojim projektima u CERN-u.
S ovim statusom za mlade naučnike otvoriće se izvanredne mogućnosti. Istraživanja će moći da obavljaju u matičnim institucijama, zbog dostupnosti CERN-ovih podataka, a takođe će moći konstantno da sarađujuju sa najboljim stručnjacima iz cijelog svijeta kroz video konferencije i povremene boravke u Ženevi.
Učešće u ovakvim međunarodnim kolaboracijama uticaće da više mladih ljudi ostane u našoj zemlji, a što je jedan od ključnih prioriteta Ministarstva nauke. Takođe, rad sa međunarodnom naučnom zajednicom i sa kompleksnim tehnologijama i velikom zapreminom naučnih podataka uticaće na povećanje konkurentnosti naših naučnika. Znanje koje stiču ovim putem mogu primjenjivati u brojnim oblastima.
Veliki hadronski sudarač - LHC sa pratećom infrastrukturom, detektorima i računarskim sistemima nije samo najveći naučni eksperiment na svijetu, već i najkompleksnija mašina današnjice. Članstvo na CMS eksperimentu će omogućiti da se na istraživanjima angažuju i druge struke, poput inženjera, mašinaca, elektroničara i informatičara.
Pristupanje u međunarodne kolaboracije i članstvo u renomiranim naučnim institucijama ima i politički značaj, naročito u kontekstu evropskih integracija.
Podsjetimo, u aprilu ove godine, na Odboru CMS-a, istraživačku grupu ispred Crne Gore, trenutno sastavljenu od fizičara i inženjera sa Univerziteta Crne Gore, predstavila je profesorica Prirodno-matematičkog fakulteta, dr Nataša Raičević. Crnogorska grupa je predložila konkretne projekte na kojima bi radili iz domena fundamentalnih istraživanja, kao i na unaprijeđivanju detektora.
The Compact Muon Solenoid – CMS je jedan od najkompleksnijih naučnih projekata, u kojem se proizvode najveći energetski sudari do sada. Zanimljivo, kompleks detektora CMS-a je dva puta teži od Ajfelove kule u Parizu.
CMS eksperiment je bio u fokusu svjetske javnosti 2012. godine, zbog otkrića Higsovog bozona. Od 2010. godine preko Kolaboracije, urađeno je preko 500 naučnih članaka na osnovu dobijenih podataka na eksperimentu. U CMS eksperimentu učestvuje oko 4.000 naučnika, inženjera i studenata iz 200 istraživačkih institucija širom svijeta.
Evropska organizacija za nuklearna istraživanja – CERN je osnovana 1954. godine, a 22 zemlje imaju status članica. Na CERN-ovim projektima je angažovano oko 13.000 ljudi, iz preko 110 zemalja širom svijeta, od čega oko 3.000 doktoranata.
PR SLUŽBA MINISTARSTVA NAUKE