Saopštenje: Proces akreditacije decentralizovanog sistema upravljanja EU fondovima u završnoj fazi

Proces akreditacije decentralizovanog sistema upravljanja EU fondovima je u završnoj fazi i očekuje se prenos odgovornosti sa Evropske komisije na nacionalne organe do kraja 2013. godine.

Decentralizovano upravljanje EU fondovima predstavlja složen i zahtjevan proces koji podrazumijeva spremnost i zrelost kako projekata, tako i kapaciteta uključenih u korišćenje IPA sredstava. Nesporno je da se radi o zahtjevnom procesu koji je predstavljao veliki izazov svim državama u procesu pristupanja EU. Pored formiranja novih struktura, izgradnje kapaciteta, pripreme neophodnih procedura, važno je jačanje partnerskog odnosa sa Evropskom komisijom što predstavlja osnov za buduće korišćenje strukturnih fondova, dostupnih nakon sticanja statusa države članice EU.

Trenutno je na snazi centralizovani sistem upravljanja koji podrazumijeva da se IPA sredstva tj. projekti iz IPA komponenti I i II ugovaraju od strane Delegacije EU, a jedan od strateških ciljeva Vlade Crne Gore je prelazak na decentralizovani sistem upravljanja koji podrazumijeva da nacionalni organi samostalno rukovode raspoloživim IPA sredstvima. Istovremeno, postoje određeni rokovi koji ne zavise samo od Vlade Crne Gore već i od Evropske komisije, a koji mogu uticati na planiranu dinamiku.

IPA komponente III i IV predstavljaju direktnu pripremu za korišćenje strukturnih fondova, dostupnih Crnoj Gori nakon sticanja statusa zemlje članice EU. U prethodnom periodu uspostavljene su neophodne strukture, definisane procedure i pripremljena strateška dokumenta i povlačenje sredstava se očekuje nakon četvrtog kvartala 2013. godine, te nema riječi o bilo kakvom odugovlačenju.

Prilikom definisanja struktura nadležnih za programiranje i implementaciju IPA komponenti III i IV Vlada Crne Gore je vodila računa da se iste definišu na način koji će obezbijediti uspostavljanje valjanog sistema finansijske kontrole i upravljanja pretpristupnim, a kasnije strukturnim fondovima. U tom smislu su formirane neophodne operativne strukture u svim ministarstvima koje čine dio cjelokupnog sistema za upravljanje EU fondovima. Strateška dokumenta koja su neophodno za korišćenje komponente III I IV su pripremljena od strane relevantnih operativnih struktura i usvojena od strane EK u četvrtom kvartalu 2012. godine.

U konkretnom slučaju, operativnu strukturu za IPA komponentu III, namijenjenu sektorima životne sredine i saobraćaja, sačinjavaju:

· Ministarstvo održivog razvoja i turizma;

· Ministarstvo saobraćaja i pomorstva i

· Direkcija javnih radova

Na osnovu oblasti identifikovanih za finansiranje u Operativnom programu za IPA komponentu IV, namijenjenu sektoru razvoja ljudskih resursa, Operativnu strukturu sačinjavaju sljedeća tijela:

· Ministarstvo rada i socijalnog staranja; 

· Ministarstvo prosvjete;

· Ministarstvo nauke i

· Sektor za finansiranje i ugovaranje sredstava EU pomoći u Ministarstvu finansija.

U toku je finalizacija faze Procjena usklađenosti sistema koju sprovodi nezavisna revizorska kuća, a čiji je cilj procjena postojećih kapaciteta i spremnost za prelazak na narednu fazu koja podrazumijeva procjenu sistema od strane revizora Evropske komisije. Podnošenje dokumentacije koja se odnosi na IPA komponente III i IV Evropskoj komisiji, odnosno akreditacioni paket, na uvid se očekuje početkom drugog kvartala 2013. godine.