Saopštenje: Svjetska banka odobrila projekat Institucionalni razvoj i jačanje poljoprivrede Crne Gore

Na sjednici Borda Direktora Svjetske Banke u Vašingtonu, održanom 21. aprila, 2009. godine Vladi Crne Gore je odobren kredit i grant u ukupnoj vrijednosti od 19.7 miliona USD za projekat Institucionalni razvoj i jačanje poljoprivrede Crne Gore.
Ovaj aranžman sa Svjetskom Bankom pod nazivom Institucionalni razvoj i jačanja poljoprivrede Crne Gore (MIDAS) ima kao generalni cilj da Ministarstvo poljoprivrede, šumarstva i vodoprivrede i institucije u sektoru poljoprivrede pripremi za buduće članstvo u EU, kao i da doprinese razvoju crnogorske poljoprivrede na održivim osnovama.
Dogovoreni iznos kredita od $ 15.700.000 je denominovan u eurima i iznosi 11 miliona. Iznos granta ili bespovratne pomoći iz GEF-a (Globalni fond za zaštitu prirodne okoline) je dodatnih 4 miliona USD. Dogovoreno kofinansiranje od strane Ministarstva poljoprivrede u ovom projektu je 2.95 miliona eura i odnosi se na plate novozaposlenih i troškove finansiranja Jedinice za tehničku podršku projektu . Projekat će se realizovati sledećih 5 godina (30. april 2009-30.jun 2014. godine) .Što se tiče finansijskih uslova kredita, oni su definisani nakon pregovora održanih u Podgorici 21. i 22. januara, 2009 godine. Kredit se daje sa grejs periodom od 5.5 godina, otplata kredita je u vremenu 11.5 godina. Godišnja kamatna stopa je manja od 1.5% , odnosno, definisana je na nivou EU LIBOR manje tzv. fiksni spred, te se radi se o izuzetno povoljnom kreditnom aranžmanu.
Prvi dio kredita i granta odnosno, 45% vrijednosti sredstava ili oko 7 miliona eura je namijenjeno za finansiranje investicija u primarnoj poljoprivrednoj proizvodnji i prerađivačkoj industriji, po principu IPARD kofinansiranja (30%, 40% i max 50% podrške zavisno od toga da li se radi o mladom farmeru i da li se investira u područjima sa otežanim uslovima proizvodnje). Ova sredstva za naše farmere predstavljaće bespovratnu pomoć Ministarstva njihovim investicijama.
Drugi dio kredita i granta će finansirati:
Popis u poljoprivredi (predviđen za oktobar 2009. godine) i to prvi put nakon 1961. godine, Za njegovo sprovođenje usaglašen je iznos od 1.7 mil Eura, pri čemu je već realizovan Pilot popis tokom oktobra 2008. godine, a MPŠV bi finansiralo ostatak od 1.4 mil Eura za realizaciju Glavnog popisa,
formiranje jedinice za ruralni razvoj u okviru Ministarstva,
formiranje prototip IPARD agencije (Agencije za plaćanja u poljoprivredi),
jačanje savjetodavnih službi u biljnoj proizvodnji selekcijske službe u stočarstvu, odgovarajućih administrativnih registara i baza podataka u poljoprivredi,
nabavku IT opreme,
nabavku novih vozila za savjetodavne službe i Ministarstvo,
rekonstrukciju Instituta za Biologiju mora u Kotoru,
graničnog prelaza Luka Bar za potrebe fito i veterinarske kontrole,
moguću izgradnju tzv. Kuće poljoprivrede (nova zgrada Ministarstva i institucija u poljoprivredi),
jačanje institucija u segmentu bezbjednosti hrane (nabavku nedostajuće laboratorijske opreme za Institut za biologiju mora u Kotoru i Specijalističku veterinarsku laboratoriju, sertifikaciju prerađivačkih kapaciteta -klanica i mljekara u skladu sa EU standardima, projekat neškodljivog uklanjanja životinjskih ostataka),
Angažovanje EU eksperata za obuku zaposlenih u svim navedenim institucijama, kao i studijska putovanja u zemlje EU,
funkcionisanje Jedinice za tehničku podršku projektu i angažovanje Projekt menadžera i stručnjaka za monitoring i evaluaciju za realizaciju projekta

Grant GEF-a u iznosu od 4 miliona USD finansiraće prije svega one aktivnosti koje su značajne za održivo upravljanje zemljištem i osjetljivim eko-sistemima, sa akcentom na sjever Crne Gore. Opšti cilj ovog granta je da politike, programi i investicije Ministarstva poljoprivrede, šumasrtva i vodoprivrede budu postepeno usklađene sa bazičnim principima održivog upravljanja zemljištem i prirodnim resursima.Pomoć u okviru ovog granta bi specifično bila namjenjena za realizaciju sledećih programa:
zaštita vodnih resursa,
sprečavanje erozije zemljišta,
unaprijeđeno upravljanje organskim otpadom,
regeneracija pašnjaka,
jačanje savjetodavnih službi u cilju promocije metoda i praksi u poljoprivredi koji su ekološki održive,
zaštita biodiversiteta i ugroženih vrsta.
Projekat se pregovara od oktobra 2007 godine, a u tom cilju je dosada u Ministarstvu pojloprivrede boravilo sedam misija Svjetske Banke. Završni pregovori su održani 21. i 22. januara 2009. u Podgorici u prisustvu predstavnika Ministarstva poljoprivrede (šef pregovaračkog tima je bio pomoćnik Ministra mr Branko Bulatović zajedno sa Sekretarom Ministarstva Branimirom Vujačićem), predstavnika Ministarstva finansija i predstavnika Svjetske Banke u Podgorici i Vašingtonu.
Projekat je jako kompleksan, usaglašavan je i tokom donatorskog sastanka u decembru 2007. godine i u više navrata kasnije sa multilateralnim i bilateralnim donatorima aktivnim u sektoru poljoprivrede, a u prvom redu sa Evropskom agencijom za rekonstrukciju i Delegacijom Evropske Komisije u Crnoj Gori ,kao i sa Generalnim Direktoratom za poljoprivredu u Briselu. Cilj ovakve koordinacije koju je inicirala Svjetska Banka, a aktivno podržalo Ministarstvo poljoprivrede bio je da se izbjegne moguće preklapanje projekata i postigne veća sinergija donatorskih napora, te da se raspoloživa sredstva iskoriste na najefikasniji način. Napominjemo da od programa pomoći EU koji su kompatibilni sa finansiranjem od strane Svjetske Banke, tj. kroz programe IPA 2008 ćemo dobiti 1.5 mil eura za Twinning projekat Ruralnog razvoja (nedavno je izabran na međunarodnom tenderu od strane Ministarstva i Evropske Komisije Twinning konzorcijum Austrija-Francuska-Slovačka) i 2 miliona eura za projekat uspostavljanja integralnog sistema bezbjednosti hrane u Crnoj Gori. U toku je procedura odobrenja od strane Evropske Komisije projekta reforme u sektoru ribarstva Crne Gore u iznosu od 1.5 miliona eura u okviru IPA 2009 programa.