Deveta rata za auto-put plaćena, država uštedjela još 620 hiljada eura

Ukupni benefit od hedžinga – 12,6 miliona eura

Ministarstvo finansija je danas, 21. jula 2025. godine, izvršilo devetu uplatu po osnovu kredita za prvu dionicu auto-puta Bar–Boljare kineskoj Exim banci, pri čemu je zahvaljujući hedžing aranžmanu ostvarena dodatna racionalizacija za državni budžet u iznosu od 620 hiljada eura.

Da aranžman nije bio na snazi, prema srednjem kursu Centralne banke Crne Gore, država bi morala platiti 33,8 miliona eura. Međutim, zbog pravovremene primjene hedžinga, stvarna uplata iznosila je 33,18 miliona eura. To znači da je i na julskoj rati, država uspjela da izbjegne negativan efekat valutnih oscilacija. Od početka primjene hedžing aranžmana ukupna racionalnizacija za državu iznosi 12,6 miliona eura.

Ministarstvo finansija primjenjuje valutnu zaštitu kao garant stabilnosti duga. Naime hedžing aranžman, koji je Ministarstvo finansija aktiviralo početkom 2024. godine, pokazao se kao izuzetno efikasan mehanizam za upravljanje valutnim rizikom. Time je državni dug prema kineskoj Exim banci – izvorno nominovan u američkim dolarima – konvertovan u eure, pod značajno povoljnijim uslovima.  Konkretno 754 miliona USD zamijenjeno je za 693,7 miliona EUR i to po prosječnom kursu od 1,087 EUR/USD, sa prosječnom kamatnom stopom od svega 0,98%, u poređenju sa ranije ugovorenih 2%.  Ovim je obezbijeđena finansijska predvidivost i značajna racionalizacija za državni budžet u narednim godinama.

Ministarstvo finansija je ranije ove godine, prateći kretanja na globalnom tržištu, proaktivno odlučilo da revidira uslove aranžmana za period nakon 2025. godine. Od januara 2026. na snagu stupa nova ugovorena fiksna kamatna stopa od 1,46% – i dalje niža od izvornih uslova zaduženja kod Exim banke, a  do tada je primjenjivana postojeća stopa od 0,98%.  Tim povodom ministar finansija Novica Vuković istakao je da je dugoročna stabilnost prioritet resora kojim rukovodi i poručio: 

U vremenu globalnih ekonomskih neizvjesnosti, odgovorno upravljanje javnim dugom podrazumijeva zaštitu od valutnih rizika. Zahvaljujući hedžingu, obezbijedili smo ne samo finansijsku predvidivost, već i direktne uštede za državni budžet. Naš cilj ostaje isti – dugoročna fiskalna održivost i zaštita interesa građana Crne Gore.

Podsjećamo da je 2021. godine zaključen  inicijalni hedžing aranžman sa klauzulom prekida u 2023. godini. Tada je prethodna, 43. Vlada odlučila da prekine aranžman i realizuje tržišnu vrijednost,  što je rezultiralo benefitima od oko 64 miliona američkih dolara u korist budžeta, zahvaljujući tadašnjoj istorijskoj vrijednosti dolara u odnosu na euro i aranžmanu koji je pokrenuo resor bivšeg ministra Milojka Spajića, aktuelnog premijera Crne Gore.