Podgorica u Misiji EU za klimatski neutralne i pametne gradove

Evropska komisija je objavila listu gradova koji će učestvovati u Misiji EU za klimatski neutralne i pametne gradove do 2030. godine, tj. u takozvanoj Misiji za gradove. Među njima je i Podgorica, zajedno sa 100 gradova iz 27 država članica EU, i 12 gradova iz zemalja pridruženih programu EU za istraživanje i inovacije „Horizont Evropa“.

Misije EU predstavljaju novi mehanizam u programu Horizont Evropa za stvaranje konkretnih rješenja za neke od najvećih svjetskih izazova u cilju transformisanja Evrope u zeleniji, zdraviji, inkluzivniji i otporniji kontinent. Uz ambiciozno postavljene ciljeve, namjera je da se posredstvom misija ostvare opipljivi rezultati do 2030. godine primjenom istraživanja i inovacija, uz nove oblike upravljanja i saradnje te uključenost građana.

Misija za gradove nastoji da podrži, promoviše i predstavi gradove u njihovoj sistemskoj transformaciji ka klimatskoj neutralnosti do 2030. i pretvori ove gradove u inovacione centre, poboljšavajući kvalitet života i održivost u Evropi.

Na globalnom nivou, gradska područja troše preko 65% svjetske energije, što čini više od 70% emisije CO₂. Pošto ublažavanje klimatskih promjena u velikoj mjeri zavisi od aktivnosti gradova, veoma je važno ubrzati zelenu i digitalnu transformaciju gradova. Evropski gradovi mogu značajno doprinijeti cilju Zelenog dogovora o smanjenju emisija za 55% do 2030. godine i, praktičnije rečeno, svojim građanima obezbijediti čistiji vazduh, bezbjedniji transport i manje gužve i buke. Stoga je važno da selektovani gradovi postanu ekosistemi za eksperimentisanje i inovacije, kako bi pomogli svim ostalim gradovima u njihovoj namjeri da postanu klimatski neutralni do 2050. godine.

Za Misiju za gradove biće izdvojeno 360 miliona EUR iz programa Horizont Evropa u periodu 2022-2023. godine. Istraživačke i inovacione aktivnosti biće usmjerene na zelenu mobilnost, energetsku efikasnost i zeleno urbanističko planiranje i ponudiće mogućnost pokretanja zajedničkih inicijativa i jačanja saradnje u sinergiji sa drugim EU programima.

Prednosti za gradove uključuju posebno osmišljene savjete i pomoć dostupne na posebnoj platformi koja će se pokrenuti u okviru projekta NetZeroCities, dodatna finansijska sredstva i mogućnosti finansiranja, kao i mogućnost pridruživanja velikim inovacionim akcijama i pilot projektima. Misija takođe otvara prilike za umrežavanje i razmjenu najboljih praksi između gradova, a podstiče i uključivanje građana.

Komisija će sa odabranim gradovima sačiniti sporazume koji će sadržati opšti plan za klimatsku neutralnost u sektorima kao što su energija, zgrade, upravljanje otpadom i transport, sa pripadajućim planovima ulaganja. U ovom procesu učestvovaće građani, istraživačke organizacije i privatni sektor. Jasne i vidljive obaveze koje gradovi preuzmu sporazumima omogućiće im saradnju sa EU, nacionalnim i regionalnim tijelima - i što je najvažnije sa sopstvenim građanima kako bi ispunili ovaj ambiciozni cilj.

Detaljnije na stranici Evropske komisije: https://ec.europa.eu/commission/presscorner/detail/en/IP_22_2591