Pažnja: Sadržaj ove stranice je dio arhivskog sadržaja i odnosi se na prethodne sazive Vlade Crne Gore. Moguće je da su informacije zastarjele ili nerelevantne.
Arhiva

Saopštenje povodom početka projekta ”REFORMA SISTEMA UTVRĐIVANJA INVALIDITETA”

Objavljeno: 27.11.2020. • 21:15 Autor: MRSS
U narednom trogodišnjem periodu, Programom ekonomskih reformi Ministarstvo rada i socijalnog staranja, uz podršku Evropske unije, prioritet daje reformi sistema utvrđivanja invaliditeta, bez čije realizacije ne može biti zaokružena reforma sistema socijalnog staranja. 

Radi se o kompleksnom reformskom poduhvatu koji uključuje čak pet resora: socijalne i dječije zaštite, prosvjete, zapošljavanja, penzijsko-invalidske i boračke zaštite, a u uključen je i zdravstveni sistem. Kroz ovu reformu uspostaviće se jedinstveno tijelo za utvrđivanje invaliditeta (Zavod), kao i jedinstveni nacionalni kriterijumi za utvrđivanje invaliditeta. Od sistema utvrđivanja invaliditeta direktno zavise prava za oko 50.000 građana i njihovih porodica u navedenim resorima. 

Uspostavljanjem novog sistema lica sa invaliditetom će pravednije i lakše ostvarivati prava. Poznato je da danas lice koja želi da ostvari prava na osnovu nekog oštećenja, bolesti ili smetnje u razvoju, može proći i do četiri različite komisije za utvrđivanje invaliditeta. Reformom će biti suspendovano oko 30 postojećih komisija a umjesto njih uspotstaviće se jedinstveno tijelo odnosno Zavod utvrđivanje invaliditeta koji će invaliditet utvrđivati po novoj, jedinstvenoj, nacionalnoj metodologiji za sve resore – kojom će se sa medicinskog preći na socio-medicinski model utvrđivanja invaliditeta. 

Usvajenjem UN Konvencije o pravima lica sa invaliditetom (2009.) usvojena je i nova definicija invaliditeta. Prema Konvenciji lica s invaliditetom su one lica koja imaju dugotrajna tjelesna, mentalna, intelektualna ili senzorna oštećenja, koja u djelovanju s različitim preprekama mogu sprječavati njihovo puno i aktivno učešće u društvu, na ravnopravnoj osnovi s drugima (Ujedinjene nacije, 2006.). U suprotnosti sa Konvencijom i eksplicitnim preporukama UN Komiteta, aktuelni propisi baziraju se uglavnom na medicinskom modelu invaliditeta, prema kojima osoba ostvaruje svoja prava na osnovu bolesti i oštećenja, pri čemu je prisutna razlika među propisima u pogledu dijagnoza koje dovode do invaliditeta, te procentima oštećenja organizma, odnosno svaki resor utvrđuje invaliditet prema svojim kriterijumima. Sve je ovo dovodi do nejasnoća, između ostalog i situacije da dvije osobe za istu vrstu oštećenja, zavisno od tijela koje vještači, mogu imati različite procente oštećenja, a samim tim i obim prava, što je u suprotnosti s Konvencijom. Takođe, isto lice može istovremeno da ostvaruje više prava kod više resora. Jednom dobijen nalaz vještačenja jedinstvenog tijela bio bi dokaz za sve sisteme i koristio bi se u svim postupcima za ostvarivanje svih prava, kako na novčana davanja tako i na usluge. 

Projekat traje tri godine, a ključne aktivnosti, pored donošenja Zakona o jedinstvenom tjelu i metodologiji utvrđivanja invaliditeta, odnose se i na: izradu nove Jedinstvene metodologije odnosno kriterijuma, ukidanje svih postojećih komisija i uspostavljanje Zavoda za utvrđivanje invaliditeta, probna primjena rada novog sistema, reviziju shodno nalazima probne primjene, stručne i informatičke obuke za izgradnju kadorvskih kapaciteta Zavoda kao i izradu Informacionog sistema, koji će biti uvezan sa e-Socijalnim i e-Zdravstvenim kartonom, a opciono i sa drugim Informacionim sistemima. Ovaj Sistem će generisati i nacionalni E-Registrar lica sa invaliditetom. 

NVO koje predstavljaju lica sa invaliditetom biće aktivno uključene u realizaciju svih aktivnosti. Projekat koji će trajati tri godine, finansijski sa iznosnom od 1 milion eura podržala Delegacija EU u Crnoj Gori dok je za sprovođenje istog, u saradnji sa nevedenim resorima i NVO sektorom, zadužen UNDP.

Tagovi

OSI

Vezani članci:

Saopštenje: Međunarodni dan osoba sa invaliditetom 03.12.2020.
Javni poziv nevladinim organizacijama za predlaganje predstavnika za člana Radnog tima za 17.04.2024.
Javni poziv zainteresovanoj javnosti da se uključi u postupak pripreme Nacrta zakona 17.04.2024.
Ministar Vuković u Vašingtonu sa predstavnicima FAD-a i MCM-a 17.04.2024.
Da li vam je sadržaj ove stranice bio od koristi?