Izvještaj o realizaciji mjera iz Akcionog plana za sprovođenje Strategije reforme pravosuđa 2007-2012, za period jul 2008-januar 2009. godine

Poglavlje Jačanje nezavisnosti i samostalnosti pravosuđa, od ukupno 11 mjera, sadrži samo jednu djelimično realizovanu mjeru, koja se odnosi na sagledavanje postojećeg normativnog okvira o nadzoru nad radom pravosudne uprave, u skladu sa evropskim standardima i iskustvom. Neke od predviđenih aktivnosti već su realizovane u okviru Komponenete III twining projekta Reforma pravosuđa IPA 2006, koji je u toku.

U dijelu koji se odnosi na postizanje strateškog cilja jačanja efikasnosti pravosuđa, posebnu pažnju zavrjeđuje činjenica da je Vlada utvrdila Predlog zakonika o krivičnom postupku, koji je kao mjera bio predviđen za II kvartal 2008. godine. Nacrt plana implementacije ZKP-a je izrađen i biće dostavljen Vladi na razmatranje. Kada je riječ o djelimično realizovanoj mjeri izade analize postojećeg normativnog okvira u oblastima krivične i prekršajne odgovornosti maloljetnika, Ministarstarstvo pravde je u okviru Projekta Reforma sistema maloljetničkog pravosuđa i u skladu sa ovom mjerom započelo rad na analizi u tom smislu je angažovan međunarodni ekspert koji priprema prvi nacrt analize. Takođe, donošenjem Pravilnika o polaganju notarskog ispita stvorene su pretpostavke za realizaciju mjere formiranje Komisije za polaganje notarskog ispita, koja će biti obrazovana u I kvartalu ove godine.


U oblasti jačanja dostupnosti pravosudnih organa, djelimično je realizovana mjera donošenja Zakona o zaštiti od nasilja u porodici, čija je radna verzija nacrta, prije konačne izrade, uz podršku OEBS-a upućena na dodatnu ekspertizu. U cilju poboljšanja postojećeg stanja zgrada pravosudnih organa, Vlada je usvojila u januaru 2009. godine Informaciju o postojećem stanju objekata pravosudnih institucija i njihove opremljenosti i bezbjednosti.Vlada je zadužila Ministarstvo pravde u saradnji sa Vrhovnim sudom, Vrhovnim državnim tužilaštvom, Vijećem za prekršaje, Ministarstvom finansija, Direkcijom javnih radova i Upravom za zajedničke poslove državnih organa da sačini da se pripremi inovirana informacija o strukturi potrebne bezbjedonosne opreme za potrebe pravosudnih organa, a preduzete su i aktivnosti na izradi projekta za izgradnju Palate pravde u Podgorici.

U poglavlju Jačanje javnog povjerenja u pravosuđe, većina mjera je djelimično realizovana. U toku je usvajanje pravilnika o unutrašnjoj sistematizaciji sudova, sa predviđenim mjestima za lica odgovorna za odnose s javnošću. Upravni sud publikuje zbirke sudskih odluka i objavljuje ih na web-stranici www.upravnisud.org.. U ostalim sudovima teku pripreme za objavljivanje odluka iz 2008. godine. Sentence odluka Vrhovnog suda objavljuju se u Biltenu Vrhovnog suda.

U okviru strateškog cilja edukacije u pravosudnim organima nema nerealizovanih ni djelimično realizovanih mjera.

Poglavlje Alternativno rješevanje sporova, od ukupno sedam, sadrži samo jednu mjeru koja nije realizovana u potpunosti, ali jeste u velikoj mjeri. Riječ je o mjeri praćenja rada posrednika i obezbjeđivanja da se pri upavljanju njihovim radom doslijedno primjenjuje pristup koji je jasan i rukovođen kvalitetom, kao i uspostavljanje jasnih i odgovornih kriterijuma za procjenu učinka i kvaliteta. U tom cilju, usvojen je Kodeks rada posrednika, a u toku je rad na uspostavljanju mehanizma za procjenu učinka i kvaliteta rada posrednika. Potpuna realizacija mjere očekuje se u I kvartalu ove godine. Kada je riječ o krivičnim stvarima, valja istaći da je u 2008. godini na alternativan način riješeno 244 predmeta.

Valja istaći da ni u poglavlju Borba protiv organizovanog kriminala i korupcije nema nerealizovanih mjera. Tri djelimično realizovane mjere odnose se na objavljivanje ratifikovanih medjunarodnih ugovora na veb sajtu (web site) Ministarstva pravde i pravosudnih organa, izradu i distribuciju publikacije medjunarodnih ugovora kojima je Crna Gora pristupila i opremanje pravosudnih organa adekvatnom opremom za postupanje u predmetima organizovanog kriminala i korupcije.

U oblasti zatvorskog sistema evidentan je kontinuitet u ispunjavanju predviđenih mjera na planu unaprjeđenja zatvorskih uslova, ali svakako treba nastojati da se taj kontinuitet održi, posebno zbog kompleksnosti određenih mjera, kao što su izgradnja, rekonstrukcija i adaptacija zatvorskih objekata. Nije realizovana mjera o sprovođenju obuke kadrova koji će raditi na poslovima nadzora nad izvršenjem uslovne osude, uslovnog otpusta i kazne rada u javnom interesu, koja je bila predviđena za prvi izvještajni period, jer njena realizacija zavisi od stvaranja određenih pretpostavki organizacionog (sistematizacija radnih mjesta) i normativnog karaktera (donošenje Zakona o izmjenama i dopunama Zakona o krivičnim sankcijama), što podrazumijeva potrebu intenziviranja aktivnosti na njihovom stvaranju.

Sudska praksa bilježi pozitivne pomake, posebno u dijelu edukacije nosilaca pravosudne funkcije o pravu EU, uz predočavanje i vježbanje konkretnih slučajeva u praksi. Nijesu realizovane dvije mjere, koje su zavisile od imenovanja Zastupnika Crne Gore pred Evropskim sudom za ljudska prava u Strazburu. Njihoavrealizacija očekuje se uskoro.

Kada je u pitanju Pravosudni informacioni sistem - PRIS, iako ovaj izvještaj bilježi veliki broj nerealizovanih i realizovanih mjera, treba istaći da su obrazovanjem Savjeta za realizaciju PRIS-a i Operativnog tima ovog tijela, stvoreni institucionalni preduslovi za ispunjavanje zacrtanih mjera.