Uskoro Nacrt zakona o pravnom prepoznavanju rodnog identiteta na osnovu samoodređenja

Crna Gora uskoro dobija novi Zakon o zaštiti jednakosti i zabrani diskriminacije, a u toku je rad na izradi Nacrta zakona o pravnom prepoznavanju rodnog identiteta na osnovu samoodređenja. 

Sa dvodnevne radionice, koja se završava danas u Andrijevici, poručeno je da Crna Gora nastoji da zaokruži pravni okvir zaštite prava i sloboda LGBTI populacije i, stim u vezi,  radi na pitanju pravnog prepoznavanja života u drugačijem rodnom identitetu, odnosno prilagođavađavanju pola.

Predsjednica Radne grupe Biljana Pejović poručila je da Crna Gora ima obavezu prema svojim građanima i građankama da omoći promjenu oznake pola i matičnog broja u ličnim dokumentima bez obaveze da se završe medicinski postupci promjene pola, kao i medicinske intervencije, čime se štiti jedan od osnovnih principa ljudskih prava, odnosno pravo na samoodređenje.

Ona je rekla da je Ministarstvo ljudskih i manjinskih prava izradu predmetnog zakona planiralo aktuelnom nacionalnom strategijom, te da Ministarstvo u saradnji sa međunarodnim partnerima i civilnom sektorom stvara uslove za njegovo pravovremeno donošenje.

-Ne smijemo dozvoliti da se transrodne osobe i dalje suočavaju sa procesom sterilizacije kako bi promjenile oznaku pola u dokumentima, poručila je Pejović.

Sekretarka radne grupe Semra Martinović kazala je da je Crna Gora napredovala u značajnoj mjeri u oblasti zaštite i unapređenja kvaliteta života voje LGBTI zajednice posljednih godina. Mi imamo obavezu kao država da svoje zakonodavstvo usaglasimo sa međunarodnim standardima u poštovanju univerzalnih ljudskih prava, ali prije svega imamo ljudsku i moralnu obavezu da omogućimo svim našim građanima i građankama jednako uživanje njihovih fundamentalnih prava i sloboda, objasnila je Martinović. 

Shodno praksi ECHR kao i Evropski sud za ljudska prava prilagođavanje oznake pola izdignuto na međunarodni nivo pozitivnih obaveza poštovanja ljudskih prava kao univerzalnih. 

Radna grupa je kao polaznu osnovu u izradi Nacrta zakona koristila studiju kao i nacrt zakona o rodnom identitetu koji su izradili doc.dr Ilija Vukčević i mr Milorad Marković u saradnji sa NVO „Asocijacija Spektra“.

Predmetni zakon urediće pravo na izražavanje rodnog identiteta, garancije i način ostvarivanja tog prava, uspostavljanje i vođenje evidencije lica kojima je izvršena promjena oznake pola u dokumentima, kao i druga pitanja u vezi sa pravima i obavezama lica na koji se ovaj zakon odnosi.

Tokom ovog procesa, zahvalnost dugujemo nevladinoj organizaciji “Asocijacija Spektra”, ali i Savjetu Evrope na podršci koji kroz program “Horizontal Facility za Zapadni Balkan I Tursku –faza II” pruža potrebnu ekspertizu u kreiranju I realizaciji politika u ovoj oblasti.

Rad na unapređenju i finalizaciji konačnog teksta Nacrta, uz razmatranje svih dodatnih komentara i sugestija od strane članova/ica sa aspekta nadležnosti institucija koje će biti zadužene za implementaciju ovog zakona, biće intenzivan u narednom periodu. Vjerujemo da će se uslovi stvoriti da naredne godine dobijemo kvalitetan zakon koji će omogićiti prepoznavanje roda  na osnovu samoodređenja.