Nove odluke Evropskog suda za ljudska prava Kićović protiv Crne Gore, Vukašinović protiv Crne Gore i Žunjić i drugi protiv Crne Gore

Zbog dužine trajanja postupaka pred Ustavnim sudom Crne Gore i zbog dužine trajanja upravnog postupka pred nacionalnim organima država Crna Gora treba da isplati podnosiocima predstavki 5.130,00 eura

Dana 28. novembra 2024. godine Evropski sud za ljudska prava objavio je tri odluke protiv Crne Gore Kićović protiv Crne Gore, Vukašinović protiv Crne Gore i Žunjić i drugi protiv Crne Gore kojima je predstavke izbrisao sa liste predmeta u skladu sa članom 39 Konvencije, a nakon što se uvjerio da su prijateljska poravnanja koja su postigla strane u sporu zasnovana na poštovanju ljudskih prava zajemčenih Konvencijom i Protokolima uz nju i da ne postoje razlozi koji bi opravdali dalje ispitivanje predstavki.

U dva predmeta podnosioci predstavki su se prituživali Evropskom sudu za ljudska prava na prekomjernu dužinu trajanja postupaka pred Ustavnim sudom Crne Gore, dok su se u jednom predmetu podnositeljke predstavke prituživale na prekomjernu dužinu trajanja upravnog postupka pred nacionalnim organima.

Navedene predmete Evropski sud za ljudska prava komunicirao je Vladi Crne Gore kao predmete koji predstavljaju dobro ustanovljenu praksu tog suda, jer se radi o repetitivnim predmetima koji su se odnosili na prekomjernu dužinu trajanja postupaka pred Ustavnim sudom Crne Gore i prekomjernu dužinu trajanja upravnog postupka pred nacionalnim organima.

U skladu sa svojom dobro ustanovljenom sudskom praksom, Evropski sud za ljudska prava je u predmetima:

- Kićović protiv Crne Gore (predstavka br. 12204/24);

- Vukašinović protiv Crne Gore (predstavka br. 43076/22);

- Žunjić i drugi protiv Crne Gore (predstavka br. 51681/20);

predložio državi Crnoj Gori i podnosiocima predstavki da zaključe prijateljska poravnanja kojima bi se država Crna Gora obavezala da isplati i to:

1) u predmetu Kićović protiv Crne Gore - zbog dužine trajanja postupka pred Ustavnim sudom Crne Gore od 4 (četiri) godine, 6 (šest) mjeseci i 13 (trinaest) dana, iznos od 1.500,00 eura (hiljadu i pet stotina eura) podnosiocu predstavke na ime naknade nematerijalne štete i 250,00 eura (dvije stotine i pedeset eura) na ime troškova postupka i izdataka, uvećano za bilo koje poreze koji se mogu naplatiti podnosiocu predstavke na ove iznose;

2) u predmetu Vukašinović protiv Crne Gore - zbog dužine trajanja postupka pred Ustavnim sudom Crne Gore od 4 (četiri) godine i 26 (dvadeset i šest) dana, iznos od 1.200,00 eura (hiljadu i dvije stotine eura) podnositeljki predstavke na ime naknade nematerijalne štete i 250,00 eura (dvije stotine i pedeset eura) na ime troškova postupka i izdataka, uvećano za bilo koje poreze koji se mogu naplatiti podnositeljki predstavke na ove iznose;

3) u predmetu Žunjić i drugi protiv Crne Gore - zbog dužine trajanja upravnog postupka pred nacionalnim organima od više od 6 (šest) godina, 6 (šest) mjeseci i 10 (deset) dana na jednom nivou nadležnosti, podnositeljkama predstavke zajedno iznos od 1.800,00 eura (hiljadu i osam stotina eura) na ime naknade nematerijalne štete i 250,00 eura (dvije stotine i pedeset eura) na ime troškova postupka i izdataka, uvećano za bilo koje poreze koji se mogu naplatiti podnositeljkama predstavke na ove iznose.

Navedeni prijedlog, u predmetu Kićović protiv Crne Gore, koji je u skladu sa dobro ustanovljenom sudskom praksom Evropskog suda za ljudska prava, prihvatile su obje strane u sporu, a posebno jer prema podacima Ustavnog suda Crne Gore podnosilac predstavke nije doprinio dužini trajanja postupka pred Ustavnim sudom Crne Gore, kao i u predmetu Žunjić i drugi protiv Crne Gore, jer odugovlačenje upravnog postupka nije izazvano ponašanjem podnositeljki predstavke.

Imajući u vidu da podnositeljka predstavke u predmetu Vukašinović protiv Crne Gore nije prihvatila prijateljsko poravnanje, država Crna Gora je Evropskom sudu za ljudska prava podnijela jednostranu deklaraciju kojom se obavezala da, u roku od tri mjeseca od dana donošenja predmetne odluke Evropskog suda za ljudska prava, isplati podnositeljki predstavke 1.080,00 eura (hiljadu i osamdeset eura) na ime naknade nematerijalne štete i 250,00 eura (dvije stotine i pedeset eura) na ime troškova postupka i izdataka, uvećano za bilo koje poreze koji se mogu naplatiti podnositeljki predstavke na ove iznose.

Nakon što se podnositeljka predstavke saglasila sa uslovima iz jednostrane deklaracije koju je podnijela država Crna Gora, Evropski sud za ljudska prava je konstatovao da je među stranama u postupku postignuto prijateljsko poravnanje i da ne postoje razlozi koji bi opravdali dalje ispitivanje predstavke, jer će isplata navedenog iznosa na ime naknade nematerijalne štete i troškova postupka pred Evropskim sudom za ljudska prava predstavljati konačno rješenje predmetnog slučaja.

Imajući u vidu da je dužina trajanja postupka pred Ustavnim sudom Crne Gore prepoznata kao problem u pravnom sistemu Crne Gore, Vlada Crne Gore je već donijela zaključke, a na osnovu Izvještaja o radu Kancelarije zastupnika Crne Gore pred Evropskim sudom za ljudska prava, kojima je preporučila Ustavnom sudu Crne Gore da u cilju smanjenja dužine trajanja postupaka pred tim sudom sačini analizu predmeta koji su u radu pred tim sudom duže od tri godine i da takve predmete označi kao prioritetne i definiše fiksne rokove za njihovo okončanje.